กระบวนการสร้างรัฐสมัยใหม่เป็นหัวข้อสำคัญมากที่สุดเรื่องหนึ่งใน
การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่าง งานของจา เอียน ชง (Ja Ian Chong)
อธิบายกระบวนการสร้างรัฐในเอเชียรวมทั้งรัฐไทยจากกรอบการวิเคราะห์
ปัจจัยระหว่างประเทศ โดยเฉพาะการแทรกแซงจากภายนอกและความ
สัมพันธ์ระหว่างรัฐมหาอำนาจยุโรป ในฐานะปัจจัยชี้ขาดในการสถาปนา
รูปแบบของรัฐแบบใดแบบหนึ่งขึ้นมา ซึ่งก้าวข้ามคำอธิบายที่มุ่งเน้นเฉพาะ
แต่ปัจจัยภายในเท่านั้น

หนังสือเล่มนี้จึงมีคุณูปการทั้งในระดับของกรอบการวิเคราะห์ความ
สัมพันธ์ระหว่างประเทศ และข้อค้นพบเชิงประจักษ์ในกรณีศึกษา
ของรัฐไทยสมัยใหม่ การก้าวข้ามไปให้พ้นพลวัตภายในย่อมช่วย
ทำให้เราเห็นปฏิสัมพันธ์ระหว่างพลวัตเชิงอำนาจภายในกับภายนอก
และภาพการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างของสยามรัฐนาวาได้อย่าง
แจ่มชัดมากขึ้น หวังว่าหนังสือเล่มนี้จะช่วยก่อให้เกิดการถกเถียงแลก
เปลี่ยนทางวิชาการในด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศในไทยไม่
มากก็น้อย

รศ.ดร.จิตติภัทร พูนขำ คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์